معرفی میوه جگر زلیخا یا خربزه جذامی
جگر زلیخا یه گیاه از خانواده کدوسانهاست و با نامهای مختلفی شناخته میشه. مثلاً تو استرالیا بهش “خیار چنبر تلخ” میگن، اما تو ایران بیشتر با نام جگر زلیخا معروفه. دلیلش هم اینه که وقتی میوهاش میرسه، پوستش شکافته میشه و رنگ قرمزش به بیرون میریزه. این میوه رو با اسمهایی مثل “خربزه تلخ”، “کدو تلخ” هم میشناسند. در ترکیه بهش “کودرت ناری” میگن و به انگلیسی هم به نامهای Momordica charantia، bitter melon و Goya شناخته میشه.
این گیاه تو مناطق زیادی مثل آفریقا و کارائیب رشد میکنه و مردم اونجا ازش به عنوان یه میوه خوراکی استفاده میکنن، هرچند که طعمش تلخه. حالا این گیاه تو کشورهای دیگه هم مثل اندونزی کشت میشه. جالب اینجاست که این میوه تو قرن 14 به چین وارد شد و دانههایش هم در چین به عنوان درمان دیابت معروفند.
جگر زلیخا خیلی راحت تو باغچهها، گلخانهها یا حتی پاسیوها قابل کشت و نگهداریه. میتونید تو خاک، گلدان، جعبه یا سبد بکارید. این میوه وقتی رسیده و سرخ شده، بعضیها هم نمک میزنند یا کنسرو میکنند تا استفادههای خوراکی و دارویی بیشتری ازش ببرند. جالب اینجاست که این میوه به تدریج با شکافهای نامنظم باز میشه و دانههای گوشتی و قرمز رنگش نمایان میشه. به همین دلیل هم بهش “کبد خونین” میگن، که همون جگر زلیخا است. اگه دوست دارید انواع گلهای آپارتمانی و نهالهای میوه رو ببینید، حتماً به باغ نت سر بزنید!
برای خرید بذر و مشاهده تنوع بذرهای موجود در سایت باغ نت کلیک کنید.
جزئیات | |
---|---|
نامهای دیگر | خربزه تلخ، کدو تلخ، خیایر چنبر تلخ، کودرت ناری (ترکیه)، Momordica charantia (نام علمی) |
مناطق رشد | آفریقا، کارائیب، چین، هند، اندونزی |
کشت و نگهداری | گیاه علفی با نیاز به نور خورشید، قابل کشت در باغچه، گلخانه یا گلدان. کاشت بذرها در خاک با زهکشی خوب و آبیاری منظم. |
طریقه خوردن | میوههای شسته شده به عنوان اسنک، در اسموتیها، دسرها، سالادها، یا با عسل و ماست. |
قیمت | متغیر بر اساس فصل و کیفیت. در زمان برداشت، قیمت پایینتر است و بعد از آن ممکن است افزایش یابد. |
خواص دارویی | مفید برای درمان درد معده، استفراغ، سرفه، مشکلات تنفسی، بیماریهای پوستی، زخمها، نقرس، روماتیسم و کنترل دیابت. |
ترکیبات غذایی | سرشار از ویتامینها (C، A، B، E، K)، مواد معدنی (کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، آهن، روی) و آب. |
شکل و اندازه | میوهای با پوست شکافدار و قرمز، گوشتی آبدار با دانههای گرد و مواد قرمز رنگ. میوهها ممکن است صاف، خاردار، کشیده یا بیضی باشند. |
استفادههای خوراکی | سرخکرده با گوشت ، در سوپ و چای، یا به عنوان ادویه در غذاها. |
تاریخ ورود به چین | میوه جگر زلیخا در قرن ۱۴ از شبه قاره هند به چین آورده شد. |
خاصیت ضد سرطانی | برخی مطالعات نشان میدهند که میوه میتواند به جلوگیری از سرطان کمک کند. |
احتیاطها | زنان باردار باید در مصرف این میوه احتیاط کنند. |
طریقه خوردن میوه جگر زلیخا
میوه جگر زلیخا رو میتونید به روشهای مختلفی بخورید. یکی از سادهترین راهها اینه که میوهها رو بشورید و به عنوان یک اسنک خوشمزه بخورید. همچنین میتونید ازش در تهیه اسموتی یا دسرهای مختلف استفاده کنید. با کمی عسل یا ماست هم طعمش فوقالعاده میشه! بعضیها هم این میوه رو توی سالادهای میوه میذارن تا تنوع بیشتری به غذاشون بدن. امتحان کنید و ببینید کدوم روش بیشتر به ذائقهتون میخوره!
نحوه کاشت جگر زلیخا
کاشت جگر زلیخا خیلی کار سختی نیست. اول از همه باید یه مکان خوب و آفتابی پیدا کنید، چون این گیاه به نور خورشید خیلی نیاز داره. بعدش خاک رو آماده کنید و مطمئن بشید که زهکشی خوبی داشته باشه. حالا بذور رو بکارید و تا زمان جوانه زدن مرتب بهش آب بدید. یادتون باشه که وقتی گیاه بزرگ شد، بهش کود هم بدید تا رشدش بهتر بشه. با کمی صبر و مراقبت، بعد از مدتی میتونید میوههای خوشمزهاش رو برداشت کنید.
قیمت میوه جگر زلیخا
قیمت میوه جگر زلیخا معمولاً بسته به فصل و کیفیتش متغیر هست. در زمان برداشت، قیمتها ممکنه پایینتر بیاد چون تولیدش زیاد میشه، اما وقتی فصلش بگذره، ممکنه قیمتها بالاتر بره. به طور کلی، اگه به بازار برید و کمی بگردید، میتونید قیمتهای مختلف رو ببینید. البته همیشه هم خوبه که از فروشندهها بپرسید تا بهترین قیمت رو پیدا کنید.
میوه جگر زلیخا برای چی خوبه؟
میوه جگر زلیخا به خاطر خواص فوقالعادهای که داره، خیلی مورد توجه قرار گرفته. این میوه حاوی ویتامینها و مواد مغذی زیادی هست که برای سلامت بدن خیلی مفیده. به خصوص برای تقویت سیستم ایمنی و افزایش انرژی بدن، گزینهی خیلی خوبی محسوب میشه. ضمن اینکه خیلیها به خاطر طعم خاصش بهش علاقهدارند و ازش در دسرها و نوشیدنیها استفاده میکنند.
گیاه شناسی جگر زلیخا یا خربزه جذامی
این گیاه علفی، پیچک و تاک داره و میتونه تا ۱۶ فوت (حدود ۴.۵ تا ۵ متر) هم رشد کنه! برگهاش به طور متناوب و با ۳ تا ۷ حلقه عمیق جدا میشن. جالب اینه که هر گیاه به صورت جداگانه نر و ماده رو بارور میکنه. گلهای این گیاه تو ماههای ژوئن و جولای میوه میدن و تا نوامبر هم ادامه داره. میوهاش یه قسمتی داره که شبیه زگیل به نظر میرسه و شکل کشیدهای داره. داخلش هم گوشتی آبدار و بافتی شبیه خیار تلخ داره که دورش دونههای گردی وجود داره. این دونهها هم شکل هندسی جالبی دارن و مادهای قرمز و سفت دورشون هست.
این میوه تو قرن ۱۴ از شبه قاره هند به چین آورده شد و میوه رسیدهاش وقتی آماده میشه، تو سالادها و مرباها تو جنوب شرقی آسیا خیلی استفاده میشه. جالب اینجاست که اندازهها، شکلها و رنگهای مختلفی از این گیاه تو کشورهای مختلف پیدا میشه. میوهها میتونن صاف، خاردار، کشیده یا بیضی باشند. تو چین ازش تو سوپ و حتی چای استفاده میکنن. در هند هم معمولاً این میوه رو با روغن، ادویه، نارگیل و … سرخ میکنن و با ماست سرو میکنن. حتی تو کشورهای ژاپن، اندونزی و ویتنام هم ازش برای درست کردن نوشیدنی استفاده میشه. این میوه به صورت تازه، خشک و کنسرو شده در دسترس هست و میتونید با هر کدومش یه تجربه جدید رو امتحان کنید!
استفاده و کاربرد میوه جگر زلیخا
میوه جگر زلیخا وقتی سبز باشه، طعم تلخی داره، ولی وقتی که به رنگ نارنجی درمیاد، حالت صاف و شیرینی پیدا میکنه. اما جالب اینجاست که تو کشورهایی مثل چین و هند، میوههایی که زرد-سبز هستن رو برای مصرف انتخاب میکنن. حتی از شاخههای جوان این گیاه هم به عنوان سبزی استفاده میشه که خیلی کاربردی و خوشمزهست.
این میوه رو میتونید به روشهای مختلفی بپزید. مثلاً مثل سیبزمینی سرخ کرده با گوشت خوک درست میکنن یا تو سوپها و چای استفاده میشه. تو هند هم برای جبران تلخی این میوه، معمولاً از ماست کمک میگیرن یا به عنوان ادویه استفاده میکنن. اینطوری نه تنها طعم تلخ رو کم میکنن، بلکه به غذا هم عطر و طعم خاصی میدن.
همچنین می توانید برای خرید گل در انواع و اقسام آن با قیمت مناسب روی لینک کنید.
استفاده های داروئی جگر زلیخا
استفادههای دارویی جگر زلیخا تو گیاهان دارویی آفریقایی خیلی زیاد و متنوعه. مثلاً تو ترکیه ازش برای درمان درد معده استفاده میکنن. این میوه برای بیماریهای دیگه هم مفیده، مثل استفراغ، سرفه، مشکلات تنفسی، بیماریهای پوستی، زخمها، نقرس و حتی روماتیسم! جالب اینجاست که برای کنترل دیابت هم خیلی کارآمد بوده و تو آزمایشها هم اثراتش رو به خوبی نشون داده. بعضیها هم میگن که این میوه میتونه از سرطان جلوگیری کنه.
اما بیشترین معروفیتش به خاطر کنترل دیابته. یه تحقیق تو سال 2014 نشون داده که اگه عصاره این میوه رو در حالت ناشتا مصرف کنید، میتونه به شدت قند خون رو کاهش بده. ولی یادتون باشه که زنان باردار باید در مصرفش احتیاط کنند!
میوههای نارس جگر زلیخا هم خوراکی و هم دارویی هستن و سرشار از آب، انرژی، قند، پروتئین، چربی، فیبر و ویتامینهای C، A، B، E و K هستن. همچنین مواد معدنی مثل کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، آهن و روی هم دارن. این گیاه با گلها و میوههای زرد لیمویی و رنگهای مختلف، ارزش تزئینی هم داره. تو فرهنگهای مختلف، این میوه به عنوان یکی از غذاهای رایج سرخپوستان محسوب میشه که معمولاً با ماست، ادویههای مختلف، فلفل، قارچ و سبزیجات تهیه و مصرف میشه.