معرفی گلهای نسترن
گیاهشناسی از گلهای نسترن
شرایط اکولوژیکی ذخیره سازی گل نسترن
آبیاری
گل نسترن نیاز به آبیاری متوسط دارد و بهترین زمان برای آبیاری این گیاه هنگامی است که خاک سطحی خشک شده باشد (لازم است در فاصله بین دو آبیاری خاک خشک شود). توصیه میشود آبیاری را صبح زود و به صورت عمیق برای گیاه انجام دهید و دقت کنید که خاک گلدان به خوبی زهکش شده باشد.
دما
نسترنها که در حقیقت همان رزهای وحشی هستند، شرایط سخت و نامساعد محیط را به خوبی تحمل میکنند. گل نسترن قادر به تحمل آب و هوای سرد با درجه حرارت تا ۱۰- درجه سانتیگراد است و همچنین میتواند بادهای قوی را تحمل کند. با این وجود مناسبترین دما برای پرورش گل نسترن در منزل دمای بین ۲۰ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است.
کوددهی
اضافه کردن کود حیوانی پوسیده دوبار در سال (اوایل بهار و اوایل پاییز)، به رشد بهتر گیاه کمک میکند. همچنین اضافه کردن انواع کود ازته و فسفاته موجود در بازار و کودهاى داراى آهن، نیز به پرورش گل نسترن و رشد و گلدهى بیشتر آن کمک می کند.
هرس
گل نسترن بر خلاف رز، به هرس چندانى احتیاج ندارد. با این حال برای رشد بهتر گیاه توصیه میکنیم در فصول گرم پاجوشها را حذف کنید و اگر شاخ و برگهای اضافی گیاه زیاد است، در اواخر زمستان قبل از بیدار شدن گیاه از خواب زمستانه هرس را انجام دهید. بهترین زمان هرس گل نسترن در اواخر زمستان و پس از ریزش برگهاست و لازم است شاخههای ضعیف، درهم رفته و مزاحم و نیز بیمار و شکسته شده، هرس شوند.
نحوه کاشت و روش تکثیر گل نسترن
اصولا در باغبانی از گل نسترن به عنوان پایه برای پیوند با گونههای دیگر رز استفاده میشود و از این طریق به راحتی میتوان انواع گل رز را پرورش داد. گیاه نسترن از طریق کاشت بذر، خوابانیدن و قلمه زدن تکثیر میشود که در ادامه به طور مختصر شرح داده شده است:
۱. تکثیر و کاشت نسترن از طریق بذر
یکی از روشهای تکثیر گل نسترن، کاشت از طریق بذر است. بذر نسترن حدود دو سال بعد از کاشت جوانه میزند و برای سبز شدن نیاز به گذراندن یک دوره گرما پس از یک دوره سرما دارد.
خراشدهی بذر به افزایش سرعت جوانه زنی بذر کمک میکند. همچنین قرار دادن بذرها به مدت ۲ تا ۳ هفته در مخلوط پیت با دمای ۲۷ تا ۳۲ درجه سانتیگراد و سپس قرار دادن بذر به مدت ۴ ماه در دمای ۳ درجه سانتیگراد نیز به جوانه زدن سریعتر بذر نسترن کمک میکند.
برای کاشت بذر در اواخر فصل زمستان بذرهای این گیاه را به مدت ۲۴ ساعت در آب ولرم خیس کنید، سپس بذرها را در سینی نشا یا گلدان، در بستری حاوی ماسه و به عمق ۱ تا ۳ سانتیمتر بکارید و آبیاری کنید، طوری که سطح خاک مرطوب شود، هر روز گیاه را با آبپاش آبیاری کنید تا رطوبت خاک حفظ شود، بعد از گذشت مدتی گیاه جوانه میزند و شروع به رشد میکند. زمانی که گیاه به حد معینی از رشد رسید آن را به گلدان اصلی منتقل کنید.
۲. تکثیر و کاشت نسترن از طریق قلمه
سادهترین روش تکثیر گل نسترن، قلمه زدن گیاه است. مراحل قلمه زدن گل نسترن به شرح زیر است:
1. قلمه نسترن را بهتر است از ساقههای یکساله که گل دادهاند، تهیه کنید و اغلب از ساقههای چوبی در فصل پاییز و از ساقههای علفی و نرم در فصل بهار برای گرفتن قلمه استفاده میشود.
2. طول قلمه بین ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر و ضخامت آن به اندازه یک مداد (حدود یک سانتیمتر) مناسب است. دقت کنید اگر برش خیلی نزدیک به گره بالایی ساقه صورت گیرد، ممکن است برای جوانهزنی مضر باشد و اگر قلمهها بیش از معمول بلند باشند، ممکن است قسمتی از ساقه از بین برود.
3. پس از انتخاب شاخه مورد نظر، آن قسمت از شاخه که دارای برگهای هفت برگچهای هستند (قسمت زیرین شاخه) را حذف و قسمت وسط شاخه که دارای برگهای پنج برگچهای هستند را برای قلمهزنی انتخاب کنید.
4. ساقه را به صورت اوریب برش بزنید و یا اینکه حتما زخمی بر روی گیاه ایجاد کنید تا زمینه لازم برای ریشهزایی فراهم شود.
5. یک برگ پنج برگچه ای با جوانه سالم و متورم را به عنوان قسمت اصلی قلمه انتخاب و در صورت نیاز یک یا حداکثر سه برگچه آنرا به منظور کاهش عمل تعریق با قیچی ببرید.
6. قلمه را درون یک کیسه قرار داده و کمی آب داخل آن بریزید و تکان دهید تا گیاه در مدتی که از خاک دور است، آسیب ندیده و خشک نشود.
7. برای ریشهزایی بهتر و سریعتر میتوانید قسمت برش خورده قلمهها را داخل هورمون ریشهزایی قرار دهید.
8. قلمهها را تا عمق ۵ سانتیمتر داخل بستر کاشت مناسب (ماسه) بکارید. توصیه میکنیم قلمهها را به نحوی در خاک بگذارید که برگها از خاک دور باشند.
9. قلمهها را به محیطی گرم و مرطوب انتقال دهید. برای ایجاد شرایط گلخانهای میتوانید روی گلدان را با پلاستیک شفاف بپوشانید و تا زمان ریشهدار شدن همواره بستر کاشت را مرطوب و نه خیس نگه دارید.
10. قلمه نسترن به ۷ تا ۸ هفته زمان نیاز دارد تا ریشهزایی زا تکمیل کند. بعد از آن (در حدود ۳ تا ۴ ماه بعد) میتوانید گل را به گلدان اصلی انتقال دهید. در زمان انتقال مراقب باشید تا ریشههای گیاه آسیب نبیند.
امروزه مراکز فروش گل و گیاه انواع نسترن را داخل گلدانهای پلاستیکى تولید کرده و براى کاشت مجدد و یا انتقال به گلدان بزرگتر آماده مىکنند و شما به راحتی میتوانید قلمه آن را تهیه و در منزل نگهداری کنید.
۳. تکثیر و کاشت نسترن از طریق خوابانیدن
زمانی که فصل قلمه زدن نسترن نباشد، باغبانها برای تکثیر؛ از روش خواباندن شاخه استفاده میکنند، چون شاخههای نسترن وحشی خیلی بلند و قوی است، برای این کار به خوبی میتوان از آن استفاده کرد.
بهترین زمان برای تکثیر گل نسترن به این روش اواخر زمستان و اوایل فصل بهار است، برای شروع شاخه سالم و آبداری را از گل نسترنی که گل دهی خوبی انجام داده انتخاب کنید و آن را درون گلدان کوچک بخوابانید. در این روش نوک شاخه بیرون از خاک قرار میگیرد. اگر قسمتی از شاخه که در زیر زمین قرار دارد زخمی شود، ریشه دهی آسانتر خواهد بود. قسمتی از شاخه که بیرون از خاک است تولید شاخه و قسمتی از شاخه که در زیر زمین است، تولید ریشه خواهد کرد. اجازه دهید تا ریشهدار شود و بتواند به عنوان گیاه مستقل به زندگی ادمه دهد سپس رابطه آن را با گیاه مادر قطع کنید.
بهترین زمان کاشت گل نسترن
بهترین زمان برای کاشت و قلمه زدن نسترن اواخر فصل بهار تا اوایل فصل تابستان به عنوان قلمه سبز یا نرم و در اواخر فصل گلدهی با سرد شدن هوا و ریزش برگها (اواخر پاییز) به صورت قلمه سخت یا چوبی است و بهترین زمان کاشت بذر نسترن اواسط شهریور است. نسترندر فصل بهار به گل میرود و گلها تا اواسط پاییز روی گل قرار دارند.
بیماریها و آفات گل نسترن
نسترن هم مانند سایر گیاهان میتواند مورد هجوم آفات و بیماریها واقع شود. عموما آفات در بهار و بیماریها در تابستان و پاییز شیوع مییابند. البته لازم به ذکر است قوی و سالم بودن گیاه و نگهداری خوب از آن میتواند تا حد زیادی از خطر حمله آفات و بیماریها بکاهد ولی مصونیت صد در صد ایجاد نمیکند. مهمترین آفات و بیماریهای نسترن عبارتاند از:
بیماری سفیدک
سفیدک جزو شایعترین بیماریهای گیاهان تیره گل رز و نسترن است. ظاهر آن همانند پودری خاکستری یا سفید رنگ است که ساقهها و جوانهها را میپوشاند. برگهای جوان در این بیماری حالت پیچیدگی پیدا کرده، به مرور خشک شده و میریزند و جوانههای گل قبل از شکفتن چروکیده میشوند.
زمان شیوع بیماری سفیدک، اغلب تابستان و اوایل پاییز است. شرایطی مانند آب و هوای مرطوب، تراکم بیش از حد گیاهان، کمبود نور خورشید، عدم تهویه به دلیل تراکم بیش از حد شاخسارهها، کمبود آب و خشکی ریشهها، کمبود تغذیه و اختلاف دمای زیاد هوا در شب و روز (روزهای بسیار گرم و شبهای سرد)، این بیماری را تشدید میکند.
شته
شتهها یکی از مهمترین مشکلات گلهای خانواده رز ازجمله گل نسترن هستند. شتهها با کمک اجزای دهانی سوراخ کننده – مکنده خود از شیره گیاه تغذیه میکنند و باعث از بین رفتن گل در مدت زمان کوتاهی میشوند. شتهها بر روی قسمت انتهایی برگهای جوان و غنچههای گل در حال رشد و توسعه و همچنین پشت برگهای گیاه جمع میشوند و بر اثر تغذیه آنان برگها به سمت پایین جمع و غنچههای گل بدشکل میشوند و حتی ممکن است غنچهها قبل از شکوفا شدن، سقط شوند و از بین بروند. بهکارگیری حشرهکشهای تماسی یا سیستمیک میتواند به کنترل این بیماری کمک کند.
کنه تار عنکبوتی
در هجوم کنه به گلهای نسترن، اولین نشانه قهوهای شدن و پیچیده شدن برگها به یکدیگر است. وجود استرس خشکی، گل نسترن را در برابر هجوم این آفت حساستر میکند. برگها و شاخههای خزان کرده به همراه علفهای هرز میتوانند به عنوان میزبان این آفت عمل کنند و بنابراین به شکل مرتب باید جمعآوری و از بین برده شوند.
خواص درمانی گل نسترن
نسترن معطر و رونده گلی بسیار زیبا و با عطری بسیار دل انگیز است که توصیه میکنیم حتما در خانه تان این گل زیبا را داشته باشید. همچنین میوه نسترن خواص درمانی فراوانی دارد و با جمع آوری میوه های آن میتوانید از خواص درمانی بینظیر آن نیز بهره مند شوید.
گل نسترن در قرن هجدهم و نوزدهم برای درمان گزش سگ هار مورد استفاده قرار می گرفت و احتمالاً از این رو به نام “Dog Rose” یا “گل رز سگ” نامیده شده است.
گل نسترن در طب سنتی ایران به کار میرود. از مهمترین خواص دارویی آن میتوان آرامش بخشی و التیام بیماریهای قلبی را نام برد. مقوی معده، پایین آورنده فشار خون، کمکننده قند خون است و درد و ورم کلیه و اسهال را درمان میکند. معمولاً آن را به صورت دمکرده (چای میوه نسترن) مصرف میکنند.
طریقه و میزان مصرف دمنوش گل نسترن
1 تا 3 قاشق میوه ی خرد شده را در آب جوش ریخته و 15 تا 20 دقیقه می گذاریم به همان حال بماند ؛ سپس آن را صاف کرده و مصرف می کنیم. این مقدار را می توان روزی سه بار تکرار کرد.میزان مصرف می تواند بر حسب وزن تا روزی 12 گرم باشد. مهم ترین اثرات گزارش شده : ضد درد ، ضد اسهال ، ضد اکسیدان ،ملین ،ادرار آور ، کاهش دهنده ی قند خون ، مسهل ، مهار کننده ی لیپوکسی ژناز ، مقوی اعصاب و ضد کرم .
مصرف خوراکی میوه ی گل سرخ هیچگونه مسمومیتی ایجاد نمی کند و 100 گرم از آن حاوی بییش از 1200 میلی گرم ویتامین c می باشد. مصرف مقادیر کم آن هیچ عارضه ای در بر ندارد و در مورد مصرف مقدار زیاد و طولانی آن هم گزارشی ارائه نشده است. در کتب اروپایی مانند کمیسیون E ، عوارض مصرف مقدار زیاد این میوه ناشناخته گزارش شده است.
البته کارگرانی که بطور مداوم در معرض میوه های گل سرخ هستند ممکن است دچار حساسیت و مشکلات تنفسی شوند. بعضی از این عوارض در واقع حساسیت نیستند بلکه پرزهای ریز میوه ی گل سرخ هستند که مانند پشم بروی پوست تحریکات مکانیکی پوست ایجاد می کنند.
بیشتر بخوانید:
آیا به نگهداری و پرورش گل یاس علاقه دارید؟
روش کاشت و پرورش گل آئونیوم
گل ادریسی یا هورتانسیا : شرایط نگهداری و پرورش گل ادریسی
همچنین میتوانید برای خرید به سایت باغ نت مراجعه کنید